Widzenia

W odmętach zasłon, w milczącej otchłani półmroku ćmy puszyścieją w przelocie. Uderzają skrzydłami. Drżą… 
W poszumie wiatru. W pogwizdywaniach nocy zbieram dla ciebie kwiaty, pełznąc na czworakach po drewnianej klepce podłogi. Po sękach i słojach zagadkowej, neurastenicznej łąki, widocznej tylko przez mnie. Zbieram dla ciebie kwiaty z płatkami pajęczyn i pyłkami wirującego niczym gwiazdy kurzu… Kwiaty zapomnienia i pustki. Wyjęte z szarości. Przytknięte do bieli skamieniałych tęsknotą ust.
Widzę przed sobą zielone pola, rozchwiane, rozwiane i klarowne jak lato, w którymś upalnym dniu lipca, jak włosy meduzy falujące w odmętach morza. Lecz ukazane tylko na mgnienie, jakby w ostrym błysku ogromnego flesza. Gdzieś w rozwierającej się nagle kolejnej warstwie wyrazistego, wielowymiarowego snu. 
Podążamy tam boso, i wciąż boso po chłodnej, majowej rosie traw. Między gałęziami pachnących krzewów, co zachodzą nam znienacka drogę. Ciii. Usłysz… ― bowiem szepcze coś do cienia spoza gęstwiny purpurowego bzu, zatopione w melancholii i w rozkwicie. Albo to ty szepczesz do nikłych owadzich uszu, zdmuchując je ze swojej drobnej dłoni. O świcie, w którym flotylla mgieł płynie nisko nad ziemią i oblewa nas migocząca refleksami woda jeziora Consequence.  
 
Klęczę na podłodze. Z twarzą wzniesioną ku mdłej poświacie wiszącej lampy. Jakby słońce wychodziło spoza grubej powłoki skłębionych chmur. Z pewnością jest tu potrzeba pocałunku, odległego na razie jak mgławica Andromedy. Ale zbliża się nieuchronnie, by ostatecznie spełnić się w zgiełku wielkiego zderzenia.
Tak oto wspinam się po kamiennym masywie wyobraźni, zostawiając za sobą piekło martwoty. Milczące przedmioty, rzeczy. Jakieś okryte folią niedokończone popiersia w opuszczonych, otwartych na wskroś pracowniach. Leżące w nieładzie młotki, dłuta, potłuczone ceramiczne szczątki czegoś, co kiedyś stanowiło całość, chrzęszczące pod stopami okruchy tynku, powybijanego szkła. Zapisane białą kredą ciemnozielone tablice, rozsypane wokół pożółkłe płachty starych gazet, wykresy, zwoje kabli, plątawisko bulgoczących żeliwnych rur… Żałosne w swojej bezużyteczności składowisko drewnianych, wypaczonych radioli, telewizorów z popękanymi szaro-sinymi szybami kineskopów…
Bliżej nieokreślone skorodowane artefakty zamierzchłej przeszłości, w której ktoś kiedyś kogoś kochał…
 
W oszklonych gablotach, pełnych zagadkowych eksponatów, odbija się w aureoli galaktyk czyjaś zniszczona twarz. Mijają mnie z plakatów uśmiechnięci, dawno umarli aktorzy, przeszyci na wskroś słoneczną smugą czasu. Kiedy idę długim pustym korytarzem, kiedy płynę bez czucia jak na próbie wniebowzięcia.
Jakbym był wyrwaną z zeszytu kartką. Opadającym w swojej nieważkości piórkiem przelatującego ptaka…
 
(Włodzimierz Zastawniak, 2023-01-07)

https://www.youtube.com/watch?v=dQhl-fz1M0A

Wyznanie

Stoję samotnie w oknie. Wiatr targa nagimi gałęziami pomarszczonych w korze drzew.  Drobne krople zmrożonego deszczu, nie-deszczu stukają o szyby… Brunatno-szare, brzuchate niebo dotyka niemalże ziemi. Przesuwa się. Zawadza swoimi podartymi strzępami o smukłe kominy opuszczonych, dalekich fabryk, nad którymi tańczą radośnie ognie świętego ElmaPowiedz mi, proszę. Powiedz… Dlaczego wciąż milczysz? Dlaczego? Spójrz, jak migoczą gwiazdy, choć przed chwilą było przecież tyle słonych, kryształowych łez. Jak drgają i lgną do samych siebie. Jak płoną w lodowatej pustce wszechświata.
Spójrz! Spójrz mi prosto w oczy. Co widzisz? W twoich widzę jeziora, zielonkawo-błękitne otchłanie. Pocałuj, tak po prostu, jak tylko może całować samotna kobieta samotnego mężczyznę. Całuj i nie odrywaj zmyślnych, wilgotnych ust. Zatopmy się w nocy aż po jej kres. Aż po majaczący na horyzoncie świt, po którym płyną dwa ptaki opierzone krajobrazem melancholii. Całuj i mów tkliwym, łkającym szeptem. Proszę, mów… Zaciskam mocno palące powieki…
 
Otwieram je. I, co widzę? Znowu noc. Nic. Przecież, dopiero co trzymałem ciebie drżącą w ramionach. Lecz, co widzę? Nostalgię nagich drzew spowitą srebrnym księżycowym blaskiem. Nie ma ciebie. Poza tobą jedynie wiatr. Gwiazdozbiór Oriona, Plejad…. Wielki Wóz… I ciche obszary ciszy nagle zbudzonej. Poza tobą nic… Powiedz mi. Proszę… Mów. Dlaczego wciąż milczysz?
Nasłuchuję, lecz słyszę jedynie nieustanny, piskliwy szum buzującej w uszach krwi. Błądzę daremnie po tej krainie mroku i zapomnienia. Bo tak jest. Wiesz o tym dobrze jak ja. Wiesz, prawda? Drzewa chwieją się w porywach zimnego wiatru, który zwiastuje zmianę pogody. Nieustanny sztorm dopełniający nam życie. Kiedyś w nim zatonę. Zatoniemy. Weź mnie za rękę i bądź. Bądź, tak po prostu. Blisko. Najbliżej… Bądź… Będziesz? Pojedziemy. Popłyniemy, dokądkolwiek chcesz… Tylko bądź. Nakrzycz na mnie. Spoliczkuj… I ― pocałuj… Pocałuj gorąco, namiętnie i upojnie… Pocałuj tak… ― zresztą wiesz…
Jesteśmy teraz w tej dolinie słońca i trawy, w której czają się szczegóły z boku, z tyłu… Nieoczekiwanie… Jesteśmy tutaj. O, tak, tutaj! I zapytam się ciebie niecierpliwie i bezczelnie! Wybacz, jeśli właśnie tak… Zapytam wprost, patrząc ci prosto w oczy i gładząc rozedrganą dłonią policzki, usta, twarz. Sploty twoich kruczoczarnych włosów… Kochasz mnie? Ja ciebie kocham, mimo że potykam się o szczeliny przerażenia, niepewności i mroku…
 
Kocham…
 
Jeszcze jeden kielich wznoszę do ust… Czuję w skroniach puls i krew… Nie wiem, co narobiłem, ale wyznałem, co tylko można wyznać. Przepraszam, jeśli właśnie tak… Kiedy poruszam ręką, słyszę chrzęst pustych butelek po alkoholu, które są wszędzie. Wyrastają niczym bezkresny las kominów opuszczonych fabryk…
Próbuję wstać. Jednak upadam twardo na kolana… Na wznak… Słyszę śmiech i gwar w brzęku szkła i srebra. Słyszę szuranie krzeseł. Pierzchanie kroków. Walają się wokół mnie stosy czasopism, książek, zapisanych niedokończonym wierszem kartek… Szukam. Szperam… Próbuję znaleźć cokolwiek, co przykułoby twoją uwagę… Próbuję to jakoś ubrać w słowa.. Niestety, nie jestem Albertem Camusem, czy Fiodorem Dostojewskim, ale wiem jedno ― kocham cię. Nakrzycz na mnie. Spoliczkuj… ―  Pocałuj… Wybacz nieskładne słowa, ale nie potrafię inaczej…
 
Wybaczysz?
 
(Włodzimierz Zastawniak, 2023-01-01)

https://www.youtube.com/watch?v=KCjQe492b3Q

 

To jest miejsce, w którym znikam

Wracam do siebie. Wracam do zapadliska czasu, w którym pulsuje nieustanna cisza. I wzbiera szum buzującej w uszach krwi. Wracam do siebie albo donikąd. i wciąż pomiędzy sobą a swoim własnym cieniem trwam. Pomiędzy sobą stojącym w lustrze drewnianego trema a cieniem rzuconym na podłogę. W świetle wiszącej lampy, w mroku przepaści. Jest mi zimno. Tak po prostu, jak tylko może ogarniać zwiędnięte ciało cmentarny chłód. Jest mi zimno pod tym nieboskłonem pełnym gwiazd. One mżą i migoczą. Mrugają do mnie porozumiewawczo. Łaszą się przymilnie. Osiadają na mnie cząsteczkami wirującego kurzu. W całkowitym milczeniu bezdennej nocy.
 
Mnożą się zagadkowe widma, które przybywają znikąd i odchodzą donikąd. W mrok drugiego pokoju. W tę pozostałość po mojej umarłej matce, i która wciąż tam leży na łóżku w zmiętej pościeli, na wznak. I która stara się ogarnąć wszystko zdziwieniem otwartych mętnych oczu.  Kiedy do niej wchodzę, wita mnie szronem na sinych, martwych ustach, nieruchomością głazu. Rozchodzi się cichy trzask podłogowych klepek. Kiedy idę, muskając opuszkami palców chropowatości wilgotnej, popękanej ściany. Kiedy dotykam przedmiotów, rzeczy… Kiedy obrysowuję obłości słojów na fornirze szafy, zatapiając się w bezkres zapomnienia, przytulony całym ciałem, całujący namiętnie oblicze nicości. Odpływam powoli jak żaglowiec, z dmącym wiatrem w rozchwiane takielunki bomów, z rozcinającym fale kunsztownie rzeźbionym galionem na dziobie. Którego otwarte usta.. Którego rozwiana grzywa lwa…
I mijam twarze bliskie odprowadzające mnie obojętnym wzrokiem. Aż po horyzont… Dopóki nie dosięgnę zimną stopą piasku.
 
Zagęszczają się wokół mnie kotary zasłon. Drżę…
 
(Włodzimierz Zastawniak, 2022-12-30)

https://www.youtube.com/watch?v=6rYT-lkiurY

Insomnia

Słyszę cię, ale nie rozumiem słów. Mówisz do mnie, szepczesz… Klęczę na drewnianej podłodze, wśród słojów i sęków, wśród wilgotnych plam… Brunatne zacieki na ścianach wydłużają się. Sięgają ziemi. Ciii… Jest tak cicho. Jest tak… Gdzieś w otchłani niosą się kościelne dzwony. Płyną kaskadami powietrza. Nad pola. Nad okryte śniegiem łąki… Równiny nicości. Lodowatego piekła. Lodowatej nocy… Kto tu jest? Czy jest tu kto? Czyj to cień majaczy na suficie? To coś porusza skrzydłami i drży. Dotyka czółkami mojego ciała. Często powraca w rozgorączkowanych snach tak wyraźnych jak ostrze noża. W otchłani pustego domu gong stojącego zegara. W otchłani czasu. W labiryntach korytarzy z niezliczoną ilością otwartych drzwi. Za nimi mrok opuszczonych pokoi. Za nimi kurz i pył. Za nimi porzucone resztki jakiegoś dawnego życia. Skorodowane. Wypaczone. Zapleśniałe… Rozsadza mi skronie pulsujący ból. Coś do mnie wciąż szepcze, wyziera z każdego kąta mżącymi pikselami szarości, od których palą wilgotne oczy i wzbiera w żyłach buzująca krew. Nie wiem, co to takiego, ale bije od tego potworny chłód pustki wszechświata, gdzieś w przepastnej melancholii wiecznego niebytu.  
 
Na wieszaku w półmroku przedpokoju wisi jakaś stara torba, dziurawy płaszcz, zabytkowa szpicruta w wyblakłej rzemiennej plecionce. Skąd się tutaj wzięła? Nie wiem. Nie pamiętam. To wszystko. Więcej nic.
Jestem świadkiem nieodgadnionej ceremonii. Zbierają się wokół stołu nieostre widma. Trzymają za ręce i w mdłym potoku wiszącej lampy chodzą wokół, nie wiadomo po co. Zatrzymują się, jakby w namyśle, jakby gubiły wątek. Lecz po chwili zaczynają od początku swój niemiłosiernie dziwny chód. Wygłaszają w powadze stare paradoksy niczym mnisze kazania swoim przytłumionym szeptem zatopionym w oddechu przeszłości.. I znowu milczą. Nieruchomieją. Na stole płonie świeca. Drży w porywach rozdygotanego oddechu. Czyjego? Ściekają z niej krople stearyny. Krzepną na gładkiej powierzchni mętnymi łzami. Te łzy są, jakby pozostałością mojej umarłej matki o skórze w barwie wosku. Zaiste, dziwne to i niepojęte. Osobliwa sceneria majaków z bulgoczącą w tle plątaniną żeliwnych rur. Jakież to absurdalne i wariackie. Zrodzone wyłącznie w chorej wyobraźni maniakalnego schizofrenika. Tak, wiem. Nikt nie musi tego ciągle powtarzać.
Co jest nade mną? Czy tam coś żyje? Co takiego rozwodzi się nad swoim losem bez otwierania bladych ust? Rozwodzi się ze złączonymi ściśliwie dłońmi jak do modlitwy, czy może cos w tym rodzaju? Co jest nade mną? Co takiego tam żyje? A jeśli żyje to na granicy jawy i snu. Choć może już dawno umarło, rozsypało w pył. Ale jednak przetrwało ten straszliwy rozpad w rozdartym jak papier powietrzu. Podnoszę głowę i słyszę nieśpieszne kroki w tę i z powrotem. Trzeszczenie uginających się stropowych desek. Widzę wybrzuszające się powłoki brunatnego tynku. Coś tam jest i żyje, mimo że dawno umarło. I bez względu na wszystko przemieszcza się niezwykle konsekwentnie i w powadze sanktuariów.
 
Przytulam się do ściany. Nasłuchuję. Wsłuchuję się w tern miarowy puls, niezmiernie wolno rozchodzący się w przestrzeni i czasie. Coś tam żyje, ale jakże odmienne, obce i bezosobowe. Przeszyte straszliwym mrozem na wskroś. W krwiobiegu żeliwnych rur słychać słabe odgłosy czegoś dawnego, czegoś pierzchającego w dalekim echu przeszłości. Przytulam się do ściany. Całuję, wsuwając język w szczeliny pęknięć. Czuję gorzkawy smak obsypującego się cementu. Namiętność bez granic. Nie mająca odpowiednika miłość. Nasłuchuję wciąż i wciąż. Wyławiam najmniejszy chrzęst, trzask, stuk… Wyławiam cokolwiek nadwrażliwym słuchem neurastenika. Przepojony mnogością obrazów i wielorakich spięć w głębinach mózgu…
I znowu się przekształca odbicie w lustrze stojącego trema. A dopiero leżało w spazmie agonii.  Znieruchomiałe, skręcone w spiralę jak włókna w pętli skazańca-samobójcy.  Jeszcze do tej pory stoi tam krzesło, gotowe przyjąć na siebie z głuchym uderzeniem ciężar lodowatego, bezwładnego ciała…
Odsuwam się od ściany i wpatruję ponownie w sufit, w wybrzuszone deski stropu, pokryte popękanym tynkiem z powiewającymi płachtami zakurzonych pajęczyn. Coś tam żyje. Coś żyje nade mną i przemieszcza się. Próbuję się wspiąć po żeliwnej rurze, do szerokiego pod sufitem rozgałęzienia jak kwiat, jak ramiona szeroko rozwarte jak grób. Lecz zdzieram jedynie purchle odpadającej farby, które spadają płatkami na moją twarz, obsypują włosy, wpadają do ust… Coś tam żyje i śni, wiedzione nostalgią mroku i opuszczenia. Wiedziałem już od małego dziecka, że nade mną jest coś czego nie mogę pojąć, ani zrozumieć. Że żyje tam niepojęte, co mnie przyciągało swoją straszliwą melancholią z silą grawitacji czarnej dziury. Co tam jest? Śni mi się. Powraca w snach rozpięte na krzyżu. Lecz nie przypomina to człowieka. Co to jest? Kiedy staję u stóp tego wielkiego krzyża, to coś spogląda na mnie ze zwisającą, zdeformowaną głową z wysokości, jakby wielkiej góry. Lecz nie przypomina człowieka, bardziej jakąś istotę z koszmarów, bądź owada z długimi, cienkimi odnóżami (pająka?)… Czy to ty, ojcze? Nie, to nie ty!. Więc, kto? Albo raczej, co?
Zatapiam się w mrocznej, suchej otchłani, przedzierając się przez pajęczyny i kurz. Przedzieram się przez jakieś gałęzie, które uderzają w twarz… Brnę, ku czemuś, co mnie trwoży i fascynuje zarazem… Nie poznam tego za życia, ponieważ to jest martwe jak głaz i wieczne w swojej potędze martwoty, jakby zostało wmontowane na początku czasu w mrok niepojętej melancholii. To mnie przywołuje. To wciąż przyciąga mnie ku sobie od pierwszych dni mojego życia. Od moich narodzin w pochmurny, deszczowy dzień. Klękam u stóp tego czegoś i wpatruję się w te straszliwie puste, sześcioro oczu. W te czarne otchłanie. W te otwory absolutnego rozkładu…
 
(Włodzimierz Zastawniak, 2022-12-26)
 

https://www.youtube.com/watch?v=HrNtGtm5fG0

Pod deszczowym, nagle zniżonym niebem

Maleńkie krople deszczu na mojej twarzy. Grudniowy wiatr strząsa lodowaty z gałęzi chłód. Parkowa pustka wieczornego mroku snuje się po kątach i szepcze tak, jak tylko mogą szeptać przemglone, senne widma. W lustrze asfaltowej alei odbite światła latarni. Śniło mi się  twoje ciało, które trzymałem w ramionach, ciało z nieskończonych splotów żył i warkoczy. Śnił mi się odbity w twoich oczach blask najodleglejszej gwiazdy, jako kryształ roztapiający się w ostatniej warstwie fazy REM. Śniłaś mi się wiele razy w falującej powoli sukni, pełnej jakichś wstążek i falbanek, które rozczesywał czule wiatr znad rozsłonecznionych łąk i pól porośniętych czerwonym makiem-samosiejem. To falowanie przypominało majestatyczny taniec meduzy, która trwała, gdzieś w odmętach oceanu. To byłaś właśnie ty, ale jakaś inna i taka sama zarazem…
 
Krok za krokiem. Powolny chód. Puste ławki. Resztki brudnego śniegu. Przede mną niekończąca się droga. Za mną bezkres zapomnienia. Przechodzę z przeszłości w przyszłość, podążając przez teraźniejszość, lecz tylko przez mgnienie. Tak naprawdę nie ma mnie tutaj, mimo że jestem. Podążam w odmiennej scenerii zagubionego czasu. Przez pustkę przeogromnie wielką. To miejsce jest przeznaczone wyłącznie dla mnie, odizolowane od wszystkiego. Jestem tutaj i płynę. Podążam lekko w wysokim uniesieniu. Wychodzą mi naprzeciw popiersia i rzeźby ukryte w załomach ceglanego muru, nieokreślone, idące po skosie cienie… Podążam w ciszy i trwodze odrzucenia. Podążam w wirujących cząsteczkach opadających świetliście i drżąco na niejasne kontury przedmiotów, na każdą rzecz. Idę, gdzieś na przestrzał, w udręce snującej się donikąd nocy, mijając po bokach splątane, podwójne, potrójne drzewa…
Idę przed siebie. Gdzie? Nie wiem. Nie pamiętam. Ale wiem, że niosę w sobie twoje widzenie lirycznej materii, twoje rozchylone, jakby do pocałunku wilgotne usta… Idę, być może tam albo gdzie indziej. Być może w szarpiącym spazmie twoich zimnych dłoni, które czuję i czuć będę, jak tylko może czuć naga dusza nie bez melancholii. Donikąd idę. W deszczu. W drobniutkich kroplach nostalgii. W jednostajnym śpiewie przeciągu. Donikąd idę. Zaciskam płonące powieki
 
*
 
Przede mną ściana. Pnie się wysoko jak katedra. Dotykam opuszkami palców. Wodzę po wirtuozerii pęknięć, po wilgotnych plamach, zaciekach… Przede mną ściana… Omiata mnie mdłą aureolą światło wiszącej lampy. Omiata brzegi książek w twardych płóciennych okładkach, na których osiadł kurz minionych dni na przestrzeni epok i lat. Zapomniani bohaterowie patrzą na mnie bez wyrazu. Patrzą obojętnym wzrokiem, śledząc każde moje poruszenie. W czarnym ekranie wyłączonego telewizora przesuwa się chwiejnym krokiem dziwnie zniekształcona, wydłużona postać, patrząc zagubionym wzrokiem, jakby prosto w zimne oko niewidzialnej kamery.
 
Gdzie ja jestem? Za oknem deszcz stuka o blaszany parapet. Ścieka kropliście na kwadratach szyb. Gdzie ja jestem? Na podłodze upstrzonej słojami dębowej klepki, na sękach. W gąszczu pustych butelek po alkoholu… Gdzie jak jestem? Za oknem deszcz…  Za oknem chłód i wiatr, co targa bezlistnymi konarami drzew. Gdzieś miałem pójść, ale zapomniałem gdzie… Miałem, gdzieś pójść, wyjść naprzeciw skłębionej materii brunatnego, nocnego nieba… Miałem, gdzieś pójść…
 
Skrzypiące drzewo ociera się boleśnie o mur, rysując na jego chropowatej powierzchni rany. Sypią  się drobinki cementu, niczym zastygła już krew w żyłach mojej umarłej matki. Matka leży na łóżku w drugim pokoju, wpatrzona w sufit. Sztywna i lodowata jak bryła lodu. Leży ze wzrokiem wpatrzonym w mrok. W nicość. W nic… Kiedy tam wchodzę, wita mnie niewyobrażalnym wręcz zdziwieniem mętnych źrenic…
Mamo, mamo, chciałoby się zawołać, przywołać ją znów. Mamo… ― zaśpiewaj mi kołysankę, mamo, proszę… Zaśpiewaj tak jak wtedy, pierwszy raz… Lecz nic. Cisza i piskliwy w uszach szum niesie się po zimnych ścianach pustego domu. Maestria smutku bierze nad wszystkim górę. Ciii. Słyszę czyjś szept… Czy to ty, mamo? Czemu milczysz? Nie powiesz słowa? Zagłusza cię wciąż piskliwy w uszach czum śmiertelnej gorączki. Wiesz, pójdę sobie. Donikąd. Na wskroś… Gdzieś na przestrzał zagubionych dróg. Nie musisz już mówić. Wiem. 

 
(Włodzimierz Zastawniak, 2022-12-24)

 https://www.youtube.com/watch?v=3lFq4B2onUw

 

Podróż do wieczności

Śpij, kochanie. Śpij… Niech ci się przyśni wieczność… Lecz, cóż to jest wieczność? To tylko mgnienie. To tylko cisza rozpięta na skrzydłach nocy. To tylko noc upojna i zmyślna w swojej tęsknocie… Śpij. Ja, być może też. Już wkrótce. Przyciśnie mnie kamienny masyw zapomnienia. Bo i cóż po mnie zostanie? Nic. Jedynie parę zakurzonych kartek, zapisanych bez logiki i składu. Lecz, cóż to? Do kogo ja to szepczę? Do nikogo. Do samego siebie, bądź do cienia, co wspina się po pajęczynie pęknięć wilgotnej ściany. Ściany ― wysokiej jak katedra. I dotyka sufitu wyciągniętą jak struna kościstą ręką.
Coś się wspina i drży. Larwa? Owad, co nagle ulatuje i uderza z cichym plaśnięciem o rozpalone szkło jarzącej się słabo żarówki? Wznieca kurz. I mży rojem mikroskopijnych pikseli. Jakaś zagadkowa forma bytu, przepoczwarzona z sennego absurdu, tak odmienna, że niemal boska.
 
Wszędzie wokół porozrzucane przedmioty. Artefakty przeszłego życia. Złamana w pół gałązka, uschnięty kwiat… Kawałek odłupanego tynku kruszy się z chrzęstem pod moimi stopami. Wbija się boleśnie pod paznokieć drzazga, kiedy gładzę dłonią stołowy blat, bądź wygiętą półkę regału. Wszędzie wokół sterty czasopism, książek, pożółkłych plakatów, folderów, zdjęć… Twarze. Zatarte przez czas obojętne twarze… Obserwują każdy mój krok, każde moje poruszenie…
Migocząca ostro gwiazda wpada przez okienną szybę i pali moją źrenicę ostrością przekazu. Skąd ta nagła zawierucha symboli i znaków? Za oknem szelest wiatru albo padającego deszczu. Jesień, to? Lato? Nie wiem, ale z pewnością coś się do mnie przymila, szepcząc niewyraźne słowa. Pełznę w twoim kierunku, rozsuwając z chrzęstem puste butelki niczym pływak na klepkach podłogi. Przeciskam się między słojami drewna, nogami foteli, stołu, krzeseł, gdzieś w chłód pustego czasu… Miałem coś zrobić, ale zapomniałem, co. Nie pamiętam. N i e  p a m i ę t a m… Unoszę wysoko głowę. I widzę w lustrze stojącego trema niewyraźny zarys postaci. Wznosi toast do samej siebie jako wielki mistrz ceremonii. I mówi coś nieskładnie, bełkotliwie. Zamyśla się, gubiąc co chwila wątek… Zaczyna od początku…
 
Kto tu jest? Czy jest tu, kto? Słyszę w tej zimnej wilgotnej pustce niezliczone stukania obcasów, jak tętent krwi w płonących uszach. Jakieś modulowane piski i szmery, jakby strojonego nieustannie radia. Szurania i pierzchanie kroków, co wychodzą zgrają nie wiadomo skąd i giną w gęstwinie mroku za którąś kolejną tam ścianą… Jakieś przyjęcie, to? Jakiś bal? Zaiste, dziwnie wszystko faluje. Dziwnie się chwieje… Ktoś mi znowu umarł. Rozkłada ramiona, jakby zapraszając do wnętrza grobu. Rozwiera je szeroko w głębokiej przestrzeni milczącego zdumienia.
W nocy te obrazy są szczególnie wyraźne, poszarpane wichrem straszliwej gorączki, poszatkowane ostrzami sennej maligny. Widać w nich każdy szczegół, najmniejszą cząstkę. Płyną tuż nad ziemią i drżą. Opływają kontury rzeczy, jak mgła, jak woda... I zostawiają osad pamięci na wszystkim czego dotknęły. Są takie ciche, przeszyte śmiertelnym mrokiem rozpadliny. Zaciskam mocno rozpalone powieki. Pod nimi pulsuje boleśnie czerwona plama światła.
 
*
 
Jakaś zaśnieżona droga. Miasto pokryte szronem. Lśni i migocze w świecącym nisko słońcu złota kopuła soboru. Jarzy się i oślepia. Rani widzenie postrzegania rzeczy. Wilgotne smugi na ścianach kamienic. Kapiące u gzymsów sople… Wszystko topnieje, ocieka w ciepłym wietrze przedwiośnia… Przesuwają się przede mną znajome miejsca. Doświadczone materialnie albo przeczytane na kartach powieści. Mienią się i zamieniają miejscami… I znowu lato. Gorące, duszne, czerwcowe… Gdzieś tutaj albo tam. Nie pamiętam. Zgiełk zatłoczonego miasta. Ludzie, samochody, autobusy, zgrzytające tramwaje… Na poboczach liście szumiące zielenią. W parku krzak jaśminu, co zaszedł mi znienacka drogę, pachnie słodkawą melancholią… Gdzie ja jestem? Jestem blisko. Przeniosłem się w czasie, do którejś z odległych warstw zatartej już przeszłości. W .powietrzu opętanym dmuchawcami, w którym wszystko jest przesycone lekkością kwiatowego puchu. I osiada na mnie, kiedy idę. Mijam bramy do ciasnych podwórek, parkany okalające osiedlowe kompleksy, witryny sklepów, oranżerie ogrodów. Niebo trwa w głębokim błękicie, jak rozlany wysoko ocean nieskończoności z białymi żaglami obłoków… Pomiędzy drzewami, cisza zwiesza gałęzie do samej ziemi…
 
Nie chcę już wracać.
 
(Włodzimierz Zastawniak, 2022-12-16)

https://www.youtube.com/watch?v=n-po58A47EA

 

Śmierć mnie przemieniła

Spójrz na mnie. Nie jestem już człowiekiem. Obijam się o ściany, kiedy idę wąskim korytarzem ku nie wiadomo czemu. Otacza mnie zewsząd wilgotna stęchlizna martwych ścian. Wszystko tu cierpi z powodu braku obrazów i możliwości poruszeń, choć przenika warstwy czasu mozaika sennych widm.
Wracam do domu. Nikt i nic mnie nie wita. Zapalam światło, które zalewa mnie mdławym potokiem żółtawego blasku. Dudni w porywach wiatru sina, deszczowa noc. Nikt i nic mnie nie wita. Choć słyszę jakieś westchnienia i trzaski. Ale to zwykła materia rozsychających się przedmiotów. Na ścianie zakurzony obraz z widokiem na morze. Utrwalony moment zachodzącego słońca. Nikt i nic mnie nie wita, bowiem nastał teraz czas śmierci z unicestwieniem wszelkiego bytu.
 
Zawsze lubiłem noc, tę jej nostalgię i nieuchwytną melancholię. Lecz teraz w jej oddechu czuję cmentarny chłód. Przekraczam progi, pokonując niewyobrażalne odległości i przestrzenie na niemalże kosmiczną skalę. Starożytne meandry i labirynty prapoczątku… Z przedpokoju do pokoju. Z pokoju do pokoju… Z przedpokoju do łazienki, w której bulgocze pod sufitem plątanina żeliwnych rur. Swoista, pokryta brunatno-czarnymi nowotworowymi naroślami pozostałość dawnego życia. Wieńcząca się u szczytu niczym ramiona szeroko rozwarte jak grób. Teraz, w tej kwintesencji agonii, zawadzam stopami o rozsypujące się truchło dawno umarłego ojca, które leży na posadzce w resztkach kurzących się przy najmniejszym poruszeniu, poszarpanych łachmanów z szarych, falujących  pajęczyn.
Co tu robią te pozostałości? Nie wiem. Jakaś silna dłoń wrzuciła je tu prosto z sennej maligny. Ta sama dłoń, która objawiła się kiedyś w moim rozgorączkowanym śnie. Miałem chyba ze cztery lata. I jakaś postać (mężczyzna?) szła w moim kierunku uderzając silnie wskazującym palcem w wyimaginowane przedmioty (pojemnik pełen trocin? czajnik?...) Następnie wskazała tym palcem w moją stronę, jakby to był strzał z pistoletu, aż przebudziłem się z krzykiem w objęciach tulącej mnie matki. Matki, która już też nie żyje. Umarła z kolei w moich ramionach z wielkim zdziwieniem w oczach.
 
Siedzę na podłodze z podkurczonymi nogami, oparty o zimną ścianę. Patrzę na regał, fotele, stół…  Wszystko mi się miesza i zamazuje. Mienią się i mżą drobinki kurzu. Mienią się fragmenty minionych dni. Ściskam w dłoniach „Sztuczne raje”, Charlesa Baudelaire`a. i wszystko wydaje się teraz takie sztuczne, już dawno przeżyte. Jakby odległe post-apokaliptyczne wizje… Jakieś pozostałości, odkopane przez archeologów artefakty, zmurszałe szczątki… Miotam się w podejrzanym śnie z plątaniną rojeń. Napastują mnie jakieś konwulsyjne łkania. Niedorzeczne, powtarzane na okrągło słowa, bądź dźwięki niewiadomego pochodzenia. Zresztą wszystko tu jest jakieś dziwne i poza wszelką logiczną konstrukcją czasu i rzeczywistości. Miotam się i chwieję. Zanurzam w sennej egzystencji, która jest tak absurdalna, że niemal boska.
Lecz, po co ja to wszystko piszę? Przecież i tak nikt tego nie przeczyta albo prawie nikt. Chyba że po mojej śmierci… Więc piszę, bo przynajmniej sam siebie przeczytam za życia. I będę się coraz bardziej zanurzał. Staczał i rozpływał w widziadlanej korekturze zdarzeń o podejrzanej proweniencji. Zmieniłem się, ponieważ zbyt dużo zalęgło się wokół mnie utrupionych szczątków. Wyrosło ich zbyt wiele. I dlatego sam stałem się podobny do nich, do tych kreatur końca..
 
Zaśpiewaj mi kołysankę, mamo… Proszę… Nasłuchuję, lecz nic. Jedynie piskliwy w uszach szum… A, no tak. Zapomniałem, że twoje ciało stało się już sine i zimne jak skóra węża. Leży w rogu pokoju, zapatrzone w niebyt. Nieruchome jak posągowa rzeźba z mosiądzu, i tylko trochę zdeformowane postępującą wirtuozerią śmiertelnego rozkładu. Mamo, zaśpiewaj mi kołysankę… Chcę jeszcze raz usłyszeć twój ciepły głos… Nasłuchuję… Słyszę jedynie szum wezbranej gorączką krwi… Gdzieś, coś zatrzeszczało, jakby ktoś nastąpił na poluzowaną klepkę podłogi. Ucichło. Idziesz do mnie, mamo? Pewnie zabłądziłaś po tym całym błąkaniu się w zaświatach i zapomniałaś drogi na ziemię, po której przecież tak wiele razy chodziłaś... Lecz, nic… To tylko wytwór mojej wyobraźni, jakaś dziwna nieokreśloność w tej pokrytej kurzem lodowatej pustce.
 
Która to już butelka po alkoholu? Nie pamiętam. A zresztą, jakie to ma znaczenie. Nie czyta nikt i nikt nie szuka. Bo i po cóż miałby to czynić? Wyłania się z tego jedynie pijacka maligna i gorączkowa melancholia wariata, który wsłuchuje się w pośpieszne szurania krzeseł i pierzchające kroki z prawa i lewa. W tłum, który wychodzi zewsząd i odchodzi w mrok. W tłum nieokreślonych bytów i zjaw trzymających się kurczowo drewnianej poręczy kamiennych schodów. W tłum schodzący w czeluści mroku i zapomnienia. W ostateczny trzask zamykanych drzwi z pogłosem odległego echa… Coś się nagle skończyło i zniknęło. Jakieś audytorium za ścianą zamknięte w ścisłym kręgu naukowego wykładu, bądź spirytystycznego seansu… Coś się skończyło albo nawet nie zaczęło…
Pamiętam, że w ostatnim tchnieniu matki byłem bliski wyłowienia obmierzłego imienia śmierci. Już wiedziała jak ma na imię… Lecz, nie dosłyszałem, bowiem zagłuszył je potok niezrozumiałych słów, wypowiedziany nagle i urwany w połowie zdania przez kogoś, kto ulega gwałtownemu, wielkiemu zdumieniu…
 
Jest dzień albo może i noc. W każdym bądź razie pada lodowaty deszcz i uderza perliście w blaszane parapety. W podmuchach wiatru, który się wspina z jękiem po wzorach pozrywanych tapet, gdzieś coś nieustannie stuka w ogromnym przeciągu. Jakby otwierane i zamykane z trzaskiem drzwi bez klucza. Kto ma przyjść? Nie przyjdzie nikt. Śmierć czai się znowu za rogiem i czeka…
 
(Włodzimierz Zastawniak, 2022-12-12)

https://www.youtube.com/watch?v=MY0_qL7G8s8